مطالعات اقتصاد اسلامی

تدوین مدل پذیرش بیمه تکافل در شرکت های بیمه ای کشور از منظر شاخص های آمادگی سازمان بر اساس ترکیب ISM-SEM

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ، زنجان ، ایران

2 گروه اقتصاد ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی زنجان ، ایران

3 گروه اقتصاد ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه ازاد اسلامی واحدزنجان ، زنجان ، ایران

4 گروه اقتصاد ، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه ازاد اسلامی زنجان ، زنجان ، ایران

چکیده

بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون بیمه تکافل در ایران در کنار بیمه متعارف ارائه نشده است. بر همین اساس با توجه به عدم ارائه بیمه تکافل توسط شرکت‌های بیمه گر، این مقاله به بررسی دلایل عدم پذیرش بیمه تکافل در این شرکت‌ها از منظر شاخص‌های آمادگی سازمان پرداخته است. بر همین اساس هدف این تحقیق تدوین مدل پذیرش بیمه تکافل در شرکتهای بیمه ای کشور از منظر شاخص‌های آمادگی سازمان بر اساس ترکیب ISM-SEM بوده است. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول به منظور تعیین روابط و سطح‌بندی بین مولفه‌های پذیرش بیمه تکافل در شرکت‌های بیمه‌ای و به صورت مقایسه زوجی بوده است. پرسشنامه دوم نیز به منظور آزمون الگوی تدوین شده، استفاده شده است. پرسشنامه‌های مورد استفاده پس از تعیین روایی و پایایی در بین اعضای نمونه آماری پژوهش توزیع شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدلسازی ساختاری- تفسیری و مدلسازی مسیری ساختاری استفاده شده است. یافته‌های تحقیق در بخش مدلسازی ساختاری- تفسیری نشان می‌دهد که سامانه‌ به عنوان تأثیرگذارترین شاخص‌ آمادگی سازمان و کارکنان به عنوان تأثیرپذیرترین شاخص آمادگی سازمان تلقی می‌گردد. سایر شاخص‌ها به عنوان شاخص‌های ارتباطی از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری کمتری به نسبت این دو شاخص برخوردار هستند. همچنین نتایج مدلسازی میسری ساختاری نشان دهنده تأیید روابط تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بین شاخص‌های آمادگی سازمان و تأیید الگوی تدوین شده بوده است. نتایج نشان می‌دهد که با تمرکز بر شاخص‌های تأثیرگذار مانند سامانه‌، می‌توان شاخص‌های تأثیرپذیر را در جهت افزایش آمادگی سازمان برای پذیرش بیمه تکافل بهبود داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Development of Takaful insurance acceptance model in the country's insurance companies from the perspective of organizational readiness indicators based on ISM-SEM combination

نویسندگان [English]

  • kazem amjadi 1
  • yadollah rajaei 2
  • mohammad dalmanpour 3
  • ashkan rahimzadeh 4

1 Department of Economics, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Zanjan Branch, Zanjan, Iran

2 Department of Economics, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Zanjan, Iran

3 Department of Economics, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Zanjan Branch, Zanjan, Iran

4 Department of Economics, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Zanjan, Zanjan, Iran

چکیده [English]

Studies show that Takaful insurance has not been offered in Iran along with conventional insurance. Accordingly, due to the non-provision of Takaful insurance by insurance companies, this article examines the reasons for not accepting Takaful insurance in these companies from the perspective of the organization's readiness indicators. Accordingly, the purpose of this study was to develop a model for accepting Takaful insurance in the country's insurance companies in terms of organizational readiness indicators based on the ISM-SEM combination. In order to collect data, two questionnaires were used. The first questionnaire was used to determine the relationships between the components of Takaful insurance acceptance in insurance companies. The second questionnaire was used to test the developed model. The questionnaires used after determining the validity and reliability were distributed among the members of the statistical sample. The research findings in the structural-interpretive modeling section show that the system is considered as the most effective indicator of organizational readiness and employees as the most effective indicator of organizational readiness. Other indicators as communication indicators have less impact and effectiveness than these two indicators. Also, the results of structural modeling have shown the confirmation of the effectiveness and effectiveness of the relationship between the indicators of organizational readiness and the approval of the developed model. The results show that by focusing on effective indicators such as the system, effective indicators can be improved to increase the organization's readiness to accept Takaful insurance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Takaful insurance
  • structural-interpretive modeling
  • Structural Equation Modeling
 آقامهدوی، اصغر؛ اسماعیلی گیوی، حمیدرضا و کاکاوند، مجتبی (1388). "بررسی الگوهای بیمه اسلامی (تکافل) مبتنی بر مضاربه از نظر سازوکارهای عملیاتی و فقهی (فقه امامیه)"، جستارهای اقتصادی، 6(12)، 121-148.
جلیلی، عباس؛ عبدالملکی، حجت الله و معظمی، حسن (1396). "بررسی مبانی حقوقی بازتوزیع مازاد بیمۀ تکافل"   پژوهشنامه بیمه، 32(2)، 126-107.
حاجی علی اکبری، فیروزه؛ زبان­دان، الهام و جعفرلی، فریماه (1399). " بررسی عوامل مؤثر در پیاده‌سازی بیمه اسلامی (تکافل) در سطح بیمه میهن"، پژوهشنامه بیمه، 35(4)، 198-163.
حسینی، سید رضا و کاظمی نجف آبادی، مصطفی (1398). " تحلیل عرضه و تقاضای خدمات تکافلی در اقتصاد اسلامی"، دوفصلنامه جستارهای اقتصادی، 16(31)، 194-161.
حنفی­زاده، پیام؛ زارع­رواسان، احد و روحانی، سعید (1390). "بررسی آمادگی سازمان جهت پیاده­سازی سیستم ERP بر مبنای مدل 7S مکینزی"، کار و جامعه، (136)، 22-40.
عربی، سید هادی و محمودی، فاطمه (1395). "بررسی تکافل، چشم­انداز و چالش­های صنعت تکافل"، اقتصاد و بانکداری اسلامی، 5(14)، 31-7.
عسکری، محمدمهدی و عظیم زاده آرانی، محمد (1393). "تحلیل مقایسه­ای بیمه اتکایی و تکافل اتکایی و ارایه راه کارهایی جهت اجرایی کردن تکافل اتکایی در جمهوری اسلامی ایران"، دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، 3(2)، 97-128.
عسکری، محمدمهدی و محمدی، مهدی (1392). "تحلیل مقایسه­ای الگوهای تکافل و آسیب­شناسی آنها از منظر ذینفعان"، دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، 3(1)، 153-184.
عیسائی تفرشی، محمد؛ کاظمی نجف­آبادی، عباس و الهی، محمد (1396). "الگوها و ماهیت تکافل در فقه امامیه و عامه"، فقه و حقوق اسلامی، 8(15)، 51-72.
محمدی، مهدی؛ سعدی، حسینعلی و عسگری، محمد مهدی (1394). " مطالعه و تحلیل تطبیقی الگوی تکافل بر اساس فقه امامیه"، تحقیقات مالی اسلامی، 5(1)، 88-65.
وظیفه دوست، حسین و تاوانه، عبدالله (1397). " بررسی اثربخشی نظام بیمه تکافل در صنعت بیمه ایران و چالش‌های پیش روی آن"، دومین همایش بین‌المللی مدیریت، حسابداری و اقتصاد در توسعه پایدار.
Ahmad, Mohd, Tariq Masood, and Mohd Saeed Khan. "Problems and prospects of Islamic banking: a case study of takaful." 2010.
Akhter, W., & Khan, S. U., “Determinants of Takāful and conventional insurance demand: A regional analysis”, Cogent Economics & Finance, 2017; 5(1), 1291150.
Akhter, W., Pappas, V., & Khan, S. U., “A comparison of Islamic and conventional insurance demand: Worldwide evidence during the Global Financial Crisis”, International Business and Finance, 2017, 42, 1401-1412.
Akhter, Waheed, Hassan Jamil, and Kim-Shyan Fam. "Islamic influence on customer satisfaction: evidence from Takaful and conventional insurance industry." Journal of Islamic Accounting and Business Research, 2021.
Al-Amri, Khalid, J. David Cummins, and Mary A. Weiss. "Economies of scope, organizational form, and insolvency risk: Evidence from the takaful industry." Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 2021, 70, 101259.
Alshammari, A. A., Alhabshi, S. M. B. S. J., & Saiti, B., “The impact of competition on cost efficiency of insurance and takaful sectors: Evidence from GCC markets based on the Stochastic Frontier Analysis”, Research in International Business and Finance, 2019, 47, 410-427.
Alshammari, A. A., Alhabshi, S. M. B. S. J., & Saiti, B., “The impact of competition on cost efficiency of insurance and takaful sectors: Evidence from GCC markets based on the Stochastic Frontier Analysis”, Research in International Business and Finance, 2019, 47, 410-427.
Berger, Allen N., et al. "Liquidity creation performance and financial stability consequences of Islamic banking: Evidence from a multinational study." Journal of Financial Stability, 2019, 44, 100692.
Calisir, Fethi, Cigdem Altin Gumussoy, and Armagan Bayram. "Predicting the behavioral intention to use enterprise resource planning systems: An exploratory extension of the technology acceptance model." Management research news (2009).
Coskun, Ali, Houshang Habibniya, and Yavuz Keceli. "An efficiency analysis of takaful insurance industry: A comparative study." The Journal of Asian Finance, Economics and Business 2021, 8(7), 111-120.
Daud, Wan Norhayate Wan, Marlisa Abdul Rahim, and Aizzat Mohd Nasurdin. "Quality of Islamic leadership and organizational performance within the takaful industry in Malaysia: a conceptual study." Asian Social Science 10.21 (2014): 135.
Fishbein, Martin, and Icek Ajzen. "Belief, attitude, intention, and behavior: An introduction to theory and research." Philosophy and Rhetoric 10.2 (1977).
Haji Wahab, M. Z., “Perception of the takaful operators’ performance towards customers’ intention in using medical takaful card among public sector”, Journal of Islamic Marketing, 2018, 9(3), 527-543.
Hassan, Rusni, and Syed Salman. "Innovative Nature of the Takaful Industry in Malaysia: Are We with The Conventional Insurance Industry? Overview." Hassan, R., & Salman, SA (2021). Innovative nature of the Takaful industry in Malaysia: Are we with the conventional insurance industry , 2021, 01-11.
Hisham, R. R. I. R., et al. "Islamic leadership and transparency practices in takaful organization." Asian Journal of Accounting and Governance 11 (2019): 1-13.
Hussels, Stephanie, Damian Ward, and Ralf Zurbruegg. "Stimulating the demand for insurance." Risk management and insurance review 8.2 (2005): 257-278.
Jaffar, M. A., & Musa, R., “Determinants of attitude towards Islamic financing among Halal-certified micro and SMEs: A proposed conceptual framework”, International Journal of Education and Research, 2013,1(8), 1-10.
Jamshidi, D., & Hussin, N., “A conceptual framework for adoption of Islamic Credit Card in Malaysia. Kuwait”, Chapter of the Arabian Journal of Business and Management Review, 2012, 2(3), 102.
Jamshidi, D., Hussin, N., Jafarian, Z., & Wan, H. L., “Investigating the factors that influence acceptance of Islamic credit card as a new banking service. Kuwait”, Chapter of Arabian Journal of Business and Management Review, 2014, 3(12), 71-84.
Kamil, M., & Mat Nor, N., “Factors influencing the choice of takaful over conventional insurance: The case of Malaysia”, Journal of Islamic Finance, 2014, 3(2), 1-14.
Karbhari, Y., Muye, I., Hassan, A. F. S., & Elnahass, M., “Governance mechanisms and efficiency: Evidence from an alternative insurance (Takaful) market”, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 2018.
Khan, Ashraf, et al. "A bibliometric review of takaful literature." International Review of Economics & Finance, 2020, 1(69), 389-405.
Lada, Suddin, Geoffrey Harvey Tanakinjal, and Hanudin Amin. "Predicting intention to choose halal products using theory of reasoned action." International journal of Islamic and Middle Eastern finance and management, 2009, 2(1), 66-76.
Md. Taib, F. M., Ramayah, T., & Razak, D. A. Factors influencing intention to use diminishing partnership home financing. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 2008
Nasir, Adeel, Umar Farooq, and Ashraf Khan. "Conceptual and influential structure of Takaful literature: a bibliometric review." International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 2021
Osman, Ismah, et al. "Let’s get acquainted: an empirical study on takaful customer-service provider relationships from Saudi Arabian perspectives." Journal of Islamic Marketing, 2021.
Pradhan, Rudra P., et al. "Insurance–growth nexus and macroeconomic determinants: evidence from middle-income countries." Empirical Economics 52.4 (2017): 1337-1366.
Rahman, Muhammad Ikhbal Abdul, Rusni Hassan, and Nurun Nadiah Mohamad. "The implications of public company requirements under Islamic Financial Services Act (IFSA) 2013 on Takaful Operators in Malaysia." Middle East Journal of Management 4.4 (2017): 295-308.
Ramayah, T., Jason Wai Chow Lee, and Osman Mohamad. "Green product purchase intention: Some insights from a developing country." Resources, conservation and recycling 54.12 (2010): 1419-1427.
Redzuan, Hendon, Zuriah Abdul Rahman, and S. S. S. H. Aidid. "Economic determinants of family takaful consumption: Evidence from Malaysia." International Review of Business Research Papers 5.5 (2009): 193-211.
Rehman, Mohsin Abdur, et al. "Revisiting the corporate image through service quality and relationship marketing: an empirical evidence from Malaysian and Saudi Arabian Takaful customers." Journal of Islamic Accounting and Business Research, 2021.
Rubio-Misas, María. "Ownership structure and financial stability: Evidence from Takaful and conventional insurance firms." Pacific-Basin Finance Journal, 2020, 62,101355.
Salman, Syed Ahmed, Hafiz Majdi Ab Rashid, and Sheila Nu Nu Htay. "The impact of internal forces on acceptance of takaful by insurance policy-holders in India." Journal of Islamic Accounting and Business Research (2018).
Sandal, Nukhet A. "The politics of regime mainstreaming: knowledge production and the institutionalization of Islamic finance." Politics and Religion, 2019, 12(4), 606-628.
Shabiq, A., & Hassan, Z., “Factors Affecting Adoption of Takaful (Islamic Insurance) in the Maldives”, International Journal of Accounting, Business and Management, 2016, 4(1), 1-15.
Soualhi, Y., & Al Shammari, A. A. R., “Indicators of takaful awareness among Kuwaitis”, Journal of Islamic Banking and Finance, 2015, 3(2), 75-89.
Soualhi, Y., “Challenges of developing a takāful retirement annuity plan in Malaysia”, ISRA International Journal of Islamic Finance, 2017, 9(1), 95-99.
Venkatesh, Viswanath, et al. "User acceptance of information technology: Toward a unified view." MIS quarterly, 2003, 425-478.
مطالعات اقتصاد اسلامی
دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 28
فروردین 1401
صفحه 533-562