مطالعات اقتصاد اسلامی

مقایسه تطبیقی عقود مرابحه و سلف از طریق اثرگذاری بر مطلوبیت طرفین قرارداد (کاربردی از الگوریتم ژنتیک)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار اقتصاد دانشکده علوم انسانی دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

2 مربی علوم کامپیوتر دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

هدف از این مقاله مقایسه تطبیقی دو نوع از ابزارهای مالی اسلامی (عقود مرابحه و سلف) از طریق تأثیرگذاری برمطلوبیت طرفین قرارداد است. به بیان دیگر در این مقاله رفتار کارگزاراقتصادی در قالب مصرف‌کننده کالای واسطه‌ای و تولید‌کننده کالای واسطه‌ای در یک اقتصاد دو دوره‌ای برای قراردادهای مرابحه و سلف موردبررسی و بهینه‌سازی قرار می‌گیرد و پس از آن با استفاده از الگوریتم ژنتیک، مدل مذکور عددی حل و مشخص می‌شود. مجموع مطلوبیت انتظاری تولیدکننده و مصرف‌کننده از کالای واسطه‌ای در تأمین مالی به روش مرابحه بیشتر از مجموع مطلوبیت انتظاری تولیدکننده و مصرف‌کننده از کالای واسطه‌ای در تأمین مالی به روش سلف است. به بیان اقتصادی قرارداد مرابحه نسبت به قرارداد سلف بهینه پرتواست. به‌عبارت دیگر در یک مقدار مشخص ضریب ریسک‌گریزی، مطلوبیت تولیدکننده و مصرف‌کننده کالای واسطه‌ای در قرارداد مرابحه بیشتر از قرارداد سلف می‌باشد. در این مقاله شروط لازم برای حداکثرسازی مطلوبیت طرفین قرارداد در عقود سلف و مرابحه نیز استخراج شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Comparison of Murabahah and Salam Contracts through the Effect on the Utility of the Parties to the Contract (Applied to the Genetic Algorithm)

نویسندگان [English]

  • Rafi Hasani Moghadam 1
  • Hassan Dana Mazrae 2

1 Assistant Professor of Economics, Faculty of Humanities, Damghan University, Damghan, Iran

2 Lecture in Computer Science, Faculty of Computer Science & Mathematics, Damghan University

چکیده [English]

The purpose of this paper is to compare the two types of Islamic finance instruments (Murabahah and Salam contracts) by influencing the contracting parties' utility. In other words, in this paper, the behavior of the economic agent in the form of the consumer of intermediate goods and the producer of intermediate goods in a two-period economy for the contracts of Murabahah and Salam is examined and optimized, and then using the genetic algorithm , The model has a numerical solution and it is determined: the total expected utility of the producer and consumer of the intermediary commodity in the financing of Murabahah method is more than the sum of the expected utility of the producer and consumer of the intermediary commodity in the financing by the inductor. In economic terms, Murabahah's contract is related to the Salam Pareto Optimal. In other words, given the degree of risk aversion, the utility of the intermediate goods producer and consumer in the Murabahah contract is more than the Salam. In this article, the necessary conditions for maximizing the utility of the parties to the contract are also extracted in the contracts of the Salam and Murabahah.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genetic Algorithm
  • Optimization
  • Salam
  • Murabahah
  • Expected Utility. JEL Classification: A20
  • C70
  • G85
خزایی، ایوب (1390). بررسی درجه ریسک اوراق مشارکت ارزی در بازارهای ثانویه در مقایسه با اوراق قرضه بین‌المللی. (پایان‌نامه کارشناسی‌ا‌رشد). دانشگاه مفید، قم، ایران.
رحیمی نجف‌آبادی، محمد (1389). شناسایی و طبقه بندی ریسک‌های مربوط به اوراق بهادار اجاره  صکوک اجاره. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.
شیرمردی، مجید (1390). شناسایی و رتبه‌بندی صکوک مضاربه. (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد). دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.
موسویان، سیدعباس (1386). ابزارهای مالی اسلامی (صکوک). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
موسویان، سیدعباس؛ و قراملکی‌بهاری، حسن (1391). مبانی فقهی بازار پول و سرمایه. تهران: دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
موسویان، سیدعباس؛ وثوق، بلال؛ و فرهادیان‌آرانی، علی (1392). شناخت و رتبه‌بندی ریسک‌های ابزارهای مالی اسلامی (صکوک). ندیشه مدیریت راهبردی، 13، 212-187.
Bacha, O. I., (2002). Financial Derivatives: Markets and Applications in Malaysia. Penerbit University Putra Malaysia, Selangor Darul Ehsan, Malaysia, 12–24.
Chiang, A. C., (1984). Fundamental Methods of Mathematical Economics. McGraw-Hill, New York.
Holland, J. (1975). Adaptation in Natural and Artificial Systems: an Introductory Analysis with Application to Biology. Control and Artificial Intelligence.
Khan, T., & Ahmed, H. (2001). Risk Management: an Analysis of Issues in Islamic Financial Industry. Islamic Development Bank, Islamic Research and Training Institute.
Komijani, A., Nazarpour, M. N., & Khazaei, A. (2014). Risk Analysis of the Participation Securities Based on Foreign Currency in Secondary Markets in Comparison to International Bonds.
Mehra, R., & Prescott, E. C. (1985). The Equity Premium: A puzzle. Journal of Monetary Economics, 15(2), 145-161.
Mousavian, S. A., (2007). Islamic Financial Instrument, Tehran: Islamic Research Institute for Culture and Thought.
Mousavian, S. A, Vosough, B, Farhadian Arani, A, (2013). Recognizing and Ranking Islamic Financial Instruments (SUKUK). Strategic Management Thought Journal, 13, 187-212.
Peck, A. E. (2013). The Development of Commodity Futures Exchanges in Kazakhstan and China: evidence on their Role in Market Development. In Models of Futures Markets, 58-76. Routledge.
Rahimi, M. (2010). Identification and Classification of Ijarah Securities Risks, Master's Thesis for Imam Sadiq University(as), Tehran.
Reeves, C. R. (2012) Using Genetic Algorithms with Small Populations. In S. Forrest (ed.), Proceedings of the Fifth International Conference on Genetic Algorithms, University of Illinois at Urbana-Champaign, 92–99. Morgan Kaufmann, San Mateo, CA.
Ritchken, P. (1996). Derivative Markets: Theory, Strategy, and Applications. HarperCollins College Publishers.
Shirmardi, M. (2011). Identification and Classification of Mudarabah Sukuk, Master's Thesis for Imam Sadiq University(as), Tehran.
Tariq, A. A., & Dar, H. (2007). Risks of Sukuk structures: Implications for Resource Mobilization. Thunderbird International Business Review, 49(2), 203-223.
Troitzsch, K. G. (2004) Validating Simulation Models. In G. Horton (ed.), 18th European Simulation Conference: Networked Simulation and Simulated Networks, 265–270. SCS Publishing House, Erlangen, San Diego, CA.
 
مطالعات اقتصاد اسلامی
دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 23
آبان 1398
صفحه 209-232