مطالعات اقتصاد اسلامی

بررسی تطبیقی اثر علامت‌دهی متغیرهای قراردادهای مالی بدهی و مشارکتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

2 استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

4 دانشجوی دکتری اقتصاد اسلامی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

با توجه به مشکلات کژگزینی و کژمنشی مترتب بر قراردادهای تأمین مالی در بانکداری متعارف و بانکداری اسلامی، استفاده از اثر علامت‌دهی متغیرهای تشکیل‌دهنده قرارداد مالی می‌تواند جهت تعدیل مسائل یادشده نقش بسزایی داشته باشد. در قراردادهای مالی بانکداری متعارف، نرخ بهره و وثیقه به‌عنوان مهم‌ترین جزء مؤلفه‌های قرارداد مدنظر قرارگرفته است که با تعیین و تعدیل آن‌ها به بهبود کارایی اقدام گردیده است.
بنابراین در این پژوهش تلاش شده است با عنایت به مباحث بانکداری اسلامی در خصوص عقود مشارکتی و تجربیات بانکداری متعارف به‌منظور بهبود کارایی قرارداد مالی علاوه بر بعد اقتصادی، نسبت به توسعه بعد اجتماعی قراردادها با لحاظ ارزش‌های اخلاقی و اسلامی نظیر صداقت، امانت‌داری که در ارائه رفتار متعهدانه مؤثر است؛ اقدام گردد. همچنین این نکته مورد تأکید قرار گیرد که با توجه به ویژگی‌های خاص عقود مشارکتی به‌ویژه پتانسیل اثر علامت‌دهی مؤلفه «نسبت تسهیم سود» در آن می‌توان مشکلات موصوف را به حداقل رساند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Signalling Effect Variables of Profit - Loss Sharing(PLS) Contracts and Debt Contracts

نویسندگان [English]

  • Sayyed Hassan Qavami 1
  • Sayyed Mohammad Reza Sayyednourani 2
  • Teimour Mohammadi 3
  • mansour Ranjbar 4

1 Assistant Professor, Faculty of Economics, Allamah Tabatabaei University

2 Professor, Faculty of Economics, Allamah Tabatabaei University

3 Associate Professor, Faculty of Economics, Allamah Tabatabaei University

4 PhD. Candidate in Islamic economics, Allamah Tabatabaei University

چکیده [English]

Due to adverse selection and moral hazard problems associated to finance contracts in conventioal banking and Islamic banking,Use of signalling effects, variables of constitute of financial contracts can be a great help to offset the above issues is have. collateral and interest rate has been considered as the most important of components the agreement in conventional banking financial contracts, and with determination and adjust them, efficiency the contract has improved.
     So, In this research it has been tried to develop the social aspects of contracts by considering  the Islamic ethics values such as; honesty, trustworthy and so on which are effective undertaker behaviour in addition to economic aspect by taking into account the Islamic  banking issues in Profit - Loss Sharing contracts and conventional banking expriments to increase finnacial contract effieancy.
     The point is also due to the specific characteristics of Profit - Loss Sharing contracts, specially, the effect potential signalling of component ’profit share ratio’ in the contract could be used and adverse selection, and moral hazard problems be minimized.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conventional Banking
  • Debt Contract
  • islamic banking
  • Profit and Loss Sharing Contracts
  • Signalling Effect
آقا نظری، حسن (1387)،«نظریه مشارکت در سود و زیان، چالش‌های و راهکارها»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال هشتم، شماره 29، صص 79-63.
آکیزیدیس، یونیس؛ خاندلوال، سونیل کومار،(1394)، مدیریت ریسک مالی در بانکداری و مالی اسلامی، ترجمه صادقی شاهدانی، مهدی؛ محسنی، مهدی‌، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق ().
بیگ زاده، فرزانه (1393)، کتابچه‌‌ در تصمیم‌گیری مالی، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان.
بهاروندی، احمد (1390)، «خطر اخلاقی و ارائه الگوی کاربردی کاهش آن در عقود مشارکتی»، مجله جستارهای اقتصادی ایران، س 9، ش 17، صص 85-59.
جمشیدی، سعید (1392)، بانکداری اسلامی، تهران: انتشارات گپ.
خاویرفریکزاس، ژان‌چارلزروچت؛ (1393)، اقتصاد خرد بانکداری، ترجمه طالبلو، رضا، تهران: ‌پژوهشکده بانک مرکزی.
زاهدی وفا، محمدهادی؛ قوامی، سیدحسن (1389)، «الگوی مضاربه برمبنای الگوی مدیر ـ عامل در شرایط کژمنشی»، پژوهشنامه اقتصادی، سال یازدهم، شماره چهارم، زمستان، صص 255-239.
صدر، سید کاظم (1384)، «انتخاب کارآمد ابزارهای مالی اسلامی و اطلاعات نامتقارن»، نامه اقتصادی، ج‌1، ش 1، ص 98-79.
عبداللهی، محمود (1375)، مبانی فقهی اقتصاد اسلامی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طغیانی، مهدی؛ درخشان، مهدی؛ نصراللهی، خدیجه (1393)، «پیشنهاد مدل نظری جهت صیانت از وقف و امور خیریه در بخش سوم اقتصاد باوجود اطلاعات نامتقارن»، دو فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، سال هشتم، ش 1، صص 182-153.
عبدلی، قوامی (1391)، «انطباق نظریه بازی‌های (الگوی مدیر ـ عامل) در عقد مشارکت مدنی»، دو فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی ، سال چهارم، شماره دوم، صص 183-165.
قوامی، سید حسن (1390)، رویکردی نوین در بانکداری اسلامی (انطباق نظریه بازی‌ها در عقود مشارکتی، تهران:دانشگاه امام صادق ().
ماتیوس، کنت؛ تامپسون، جان (1392)، اقتصاد بانکداری، ترجمه سر زعیم، علی، تهران: انتشارت آریاناقلم.
محمودی گلپایگانی، سید محمد (1381)، مبانی فقهی نظام مشارکت در بانکداری بدون ربا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
نظر پور، محمدتقی؛ موسویان، سید عباس (1393)، بانکداری بدون ربا از نظریه تا تجربه، تهران: انتشارات دانشگاه مفید / مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.             
نیلی، فرهاد؛ محمود زاده، آمینه (1393)، مطالبات غیر جاری یا دارائی‌های مسموم بانک‌ها، تهران: پژوهشکده بانک مرکزی ایران.
Ahmed, Habib (2005), “Operational Structure for Islamic Equity Finance: Lessons from Venture capital” Islamic Research and Training Institue, Islamic Development Bank, pp8-10
Baktiar,Toni (2014), “Mathematical Assessment in the Robustness of PLS Mechanism Against Adverse Selection and Moral Hazard Problems”, Applied mathematical sciences,vol.8,no 13,pp633-644
Bacha,I,Obiyatullah(1997), ”Adopting Mudarabh Financing to Contemporary Realities: A proposed Financing Structure” The Journal of Accounting,Commerce & Finance;IslamicPerspective.vol1,no1,pp26-54
E.Stiglitz, joseoh & Weiss, Andrew(1981), “Credit Rationing in Markets with Imperfect Information”, The American Econimic Review, vol71,issue3,393-410
Jouaber,Kaouther&Mehri,Meryem (2011), “A Theory of Profit Sharing Ratio under Adverse Selection: The Case of Islamic Venture Capital” paris-Dauphine University,pp1-41
Karim,AdiwarmA. (2000), “Incentive Compatible Constrains for Islamic: Banking Some Lessons from Bank Muamalat” Conference Papers,Fourth International Conference on Islamic Economics and Banking Lougborough University,UK,PP579-598
Liang Han, David J.Story& Stuart Fraser (2007), “Signalling Process and Self-Selection Mechanism in Entrepreneurial Finance, Research Memorandum 62
Nadeem-ul Haque and Abbas Mirakhor(1987), ’Optimal Profit Sharing Contracts and Investment in an Interest Free Economy” in Theoretical Studies in Islamic Banking and Finance, ed. By: M. Khan and A.
Peltoniemi, Janne(2007), “Collateral requirements and relationship banking:Empirical evidence from uniqe finnish credit-files” LTA,pp393-414.
Rifki, Ismal(2008), “Assessing Moral Hazard Problem in Murabahah Financing’, journal of Islamic economics banking and finance” volume-5 number-2,pp101-112
Sarker,Mummad Abdul(1999), “Islamic Business Contracts,Agency Problem & the Theory of the Islamic Firm”.International Journal of Islamic Financial Services vol.1,no.2, pp1-14
Samadzadeh,N & Melender, H (2012), “The Implications of Agency Theory on Mudarabah and Musharakah Agreements, A Comparison with Conventional Debt” Thesis in Finance,Stockholm school of Economics
Shaikh, Salman Ahmed(2011), “A Critical analysis of mudarabah & a new approach to equity financing in Islamic finance” journal of Islamic Banking & finance, pp1-11
Seif.I.TagEl-Din(2008), “Income Ratio,Risk-Sharing, and the Optimality of Mudarabh” Islamic Economics,vol21,No2,pp:37-59
Shamsuddin, Zelhuda & Ismail,Abdual Ghafar (2013), “Agency Theory in Explaining Islamic Financial Contracts” Middle-East Journal of Scientific Research 15,pp530-545
ShamSuddin & Ismail(2013), “Agency Theory in Explaining Islamic Financial Contracts” middle –east journal of scientific research,15,p 53,
Steijvers Tensie,Voordeckers,Wim (2009), “Collateral and Credit Ratioing:a Review of Recent Studies as a Guide for Future Research” Journal of Economic Surveys23(5), pp: 924-946
Wahrenburg, Mark (1996) “Financial Contracting with Adverse Selection and Moral Hazard,Perspectives on Contract Theory” In A.Picot and E.Schlichat, Firms,Markets and Contracts.Heidelberg: Physika- erlag
Yousfi.Ouidad (2013), “Does PLS Solve Moral Hazard Problems?” Journal of Islamic Economics,Banking and Finance, Journal of Islamic Economic Banking Finance9, 3, pp:13-28                     
Zhou, H.& S.Wang(2004), “Staged Financing in Venture Capital: Moral Hazard and Risks” Journal of Corporate Finance,vol10,issue 01,pp1-3
مطالعات اقتصاد اسلامی
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20
اردیبهشت 1397
صفحه 101-128