تحلیل و مقایسه تجربه قانونگذاری و نظارت بر اجرای بانکداری اسلامی در سایر کشورها: دلالت‌هایی برای نظام بانکداری بدون ربا در کشور

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع) و پژوهشگر گروه بانکداری اسلامی، پژوهشکده پولی و بانکی، بانک مرکزی ج.ا.ا.

2 دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

3 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

این تحقیق به ارزیابی و تحلیل تجارب کشورهای گوناگون (اسلامی و غیراسلامی) در رابطه قانونگذاری و نظارت بر اجرای بانکداری اسلامی پرداخته و تلاش می‌کند تا ضمن مقایسه جامع این الگوها، تشابهات و تفاوت‌های آن‌ها را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. پس از آن ضمن بررسی وضع موجود نظام بانکداری کشور، برنامه‌ عملیاتی مناسب در سه بازه زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت به منظور اجرایی شدن مسئله نظارت شرعی در بانکداری بدون ربا در ایران ارائه می‌نماید. همچنین، تلاش می‌کند تا منافعی که راه‌اندازی الگوی نظارت شرعی در بانکداری ایران به همراه خواهد داشت و همچنین چالش‌ها و مشکلات احتمالی در این زمینه را برجسته نموده و راه‌حل‌هایی ابتدایی به منظور حل این مشکلات ارائه نماید. یافته‌های این تحقیق که به روش‌ کتابخانه‌ای، مرور گسترده ادبیات و تحلیل محتوا انجام می‌شود، نشان می‌دهد که راه‌اندازی الگوی نظارت شرعی در نظام بانکداری بدون ربا در کشور، امکان‌پذیر بوده و‌ می‌تواند منافع مشخصی به همراه داشته باشد که یکی از آن‌ها ارتقاء سطح اسلامی بودن عملکرد نظام بانکی می‌باشد. همچنین مسئله راه‌اندازی نظام نظارت شرعی، می‌تواند به عنوان یکی از محورهای طرح تحول نظام بانکی که قرار است در آینده‌ای نزدیک اجرایی گردد، مطرح شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison and Analysis of the Experience of Sharia Supervision for Islamic Banking in other Countries: Lessons for Iran

نویسندگان [English]

  • Hossain Meisami 1
  • Sayyed Abbas Musavian 2
  • Mohsen Abdollahi 3
  • Hamed Amrollahi 3

چکیده [English]

By comparing the experience of Sharia supervision in different countries, this paper
tries to analyze their similarities and dissimilarities. In addition, after reexamining
the interest-free banking system in Iran, it tries to provide a short-run, middle-run
and long-run plan for the application of the Sharia supervision in Iranian Islamic
banking system. Finally, the merits and demerits of the establishment of the Sharia
supervision in Iranian banks are highlighted and solutions for probable challenges
are provided. The results show that the Sharia supervision is possible and can help
the Iranian Islamic banks and financial institutions to strengthen the accordance of
their activity with Islamic rules and principals. In addition, the establishment of
Sharia supervision in banks can be considered as part of the banking system
evolution plan which is to be put in action in near future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • islamic banking
  • Sharia supervision
  • Sharia council
  • Regulation
  • Iran