نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید سعید شمسی نژاد ¹
• سید عباس موسویان ²

¹ استادیار دانشگاه حضرت معصومه(س)، قم، ایران .

² استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران

چکیده

بازار بین‌بانکی ریالی ایران با گذشت بیش از 9 سال از زمان تاسیس آن، علی رغم افزایش حجم مبادلات آن، نتوانسته است با ایجاد تنوع لازم در ابزارها و مکانیزم‌های معاملاتی آن، جایگاه خود را در بازار پولی کشور گسترش دهد. هدف این پژوهش بررسی آسیب شناسی بازار بین­بانکی و طراحی ساختار جدید آن بر اساس ارائه ابزارهای پولی کوتاه مدت و ایجاد فرایندها و نهادهای لازم می باشد. روش تحقیق این پژوهش در مرحله اول، استفاده از روش توصیفی برای گردآوری منابع کتابخانه­ای و سپس از طریق روش تحلیلی- استنباطی برای منابع فقهی و مالی، می­باشد. در بخش دوم برای طراحی ساختار، ابزارها، مولفه‌های اصلی این بازار و همچنین راهکارهای پیشنهادی و تبیین حدود و ثغور موضوع از طریق روش­های پیمایشی و مصاحبه با صاحب‌نظران فقهی، مالی و پولی استفاده شده است. در مرحله سوم با استفاده از نظرات کارشناسان، 3 مرحله پرسشنامه طراحی و پس از جمع­آوری نتایج آن از طریق روش­های آماری، به تجزیه و تحلیل آنها و همچنین نگارش نتایج آن در قالب طراحی ساختار جدید بازار بین بانکی با تاکید بر مولفه‌های اصلی آن پرداخته شده است.
نتایج این پژوهش بیانگر آن است که از طریق آسیب شناسی صورت گرفته بر بازار فعلی بین­بانکی و نیز مطالعه ساختار این بازار در کشورهای غربی و اسلامی از یک سو و نیز پژوهش‌های مناسب در حوزه مالی اسلامی، می توان اقدام به طراحی ساختار جدید بازار بین بانکی مبتنی بر دیدگاه متخصصان فقهی در نظام پولی و مالی ایران نمود.

کلیدواژه‌ها

• بازار بین‌بانکی
• متخصصان فقهی
• سپرده گذاری متقابل
• اسناد خزانه اسلامی
• صندوق مشترک بازار پول
• توافقنامه بازخرید اسلامی

20.1001.1.20084102.1399.13.1.7.7

عنوان مقاله [English]

Designing an Interbank Market Based on the Views of Jurisprudential Experts In the Monetary and Financial System of Iran

نویسندگان [English]

• SEYYED SAEED SHAMSINEJAD ¹
• SEYYED ABBAS MOUSAVIAN ²

¹ Assistant Professor, Hazrat Masoumeh University,Qom, Iran.

² Professor, Reaserch Institute of Islamic Culture and Thought, Qom, Iran.

چکیده [English]

More than 9 years after its establishment, the Iranian Rial interbank market, despite the increase in the volume of its exchanges, has not been able to expand its position in the country's monetary market by creating the necessary variety in its tools and trading mechanisms. The purpose of this study is to investigate the pathology of the interbank market and design its new structure based on providing short-term monetary instruments and creating the necessary processes and institutions. The research method of this research is in the first stage, the use of descriptive method for collecting library resources and then through analytical-inferential method for jurisprudential and financial sources. In the second part, to design the structure, tools, main components of this market, as well as proposed solutions and explain the limits and limitations of the subject through survey methods and interviews with jurisprudential, financial and monetary experts have been used. In the third stage, using the opinions of experts, 3 stages of questionnaire design and after collecting the results through statistical methods, to analyze them and also write the results in the form of designing a new structure of the interbank market with emphasis on its main components.
The results of this study indicate that through the pathology of the current interbank market and the study of the structure of this market in Western and Islamic countries on the one hand and appropriate research in the field of Islamic finance, it is possible to design a new structure of the interbank market. A bank based on the views of jurisprudential experts in the monetary and financial system of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Interbank Market
• Jurisprudence Specialists
• Mutual Deposit
• Islamic Treasury Bills
• Money Market Mutual Fund
• Islamic Redemption Agreement