مطالعات اقتصاد اسلامی

معرفی روش‌‌های بیمه سرمایه‌‌گذاری‌‌های مالی و امکان‌‌سنجی فقهی کاربرد آن‌‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و مدیر گروه مالی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 دانش‌‌آموختة کارشناسی ارشد مدیریت مالی دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

 مخاطرات ناشی از افت و خیزهای بازار سرمایه همواره نگرانی‌‌هایی را برای سرمایه‌‌گذاران فراهم آورده و بازارهای سرمایه دنیا را به سمت معرفی روش‌‌های مدیریت ریسک سوق داده و باعث شکل‌‌گیری مؤسسات و ابزارهای گوناگونی برای پوشش ریسک شده است. از جمله شرکت‌‌های بیمه را بر آن داشته است که به منظور رقابت با صندوق‌‌های سرمایه‌‌گذاری مشاع و حفظ و افزایش سهم خود در جذب منابع، ابزارهایی مرکب از سرمایه‌‌گذاری و بیمه را معرفی کنند. چنین قراردادهایی فرصت مناسبی را برای بیمه‌‌گزاران فراهم می‌‌کند که با انعقاد یک قرارداد، منافع ناشی از سرمایه‌‌گذاری در اوراق بهادار را با منافع ناشی از قراردادهای بیمة عمر در هم بیامیزند. در بازار سرمایة ایران، به دلیل عدم تنوع ابزار سرمایه‌‌گذاری و نبود ابزار مناسب پوشش ریسک، به ‌‌کارگیری این ابزار بیمه‌‌ای می‌‌تواند بخشی از بار این مشکل را به دوش بکشد. اما ازآنجاکه این قراردادها دارای سابقة عملی در ایران نیستند و از طرفی، به کارگیری هر عقد یا قرارداد جدیدی مستلزم عدم منافات آن با ادلة شرعی است، در این تحقیق ابتدا شناسایی و تعریف کامل قراردادهای بیمة سرمایه‌‌گذاری مالی صورت گرفته و پس از آن، در یک بحث تطبیقی، این قراردادها با مبانی فقه شیعی سنجیده شده و صحت یا عدم صحت آن‌‌ها بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Introducing the methods of financial investments insurance and juridical feasibility study of their application

نویسندگان [English]

  • reza tehrani 1
  • mojtaba taghipoor 2

1 Assistant Professor and Head of Financial Department, Faculty of Management, University of Tehran

2 Graduate student of financial management of Imam Sadiq University

 آملی، محمدتقی (1413ق)، المکاسب و البیع؛ تقریرات درس علامه میرزا حسین نایینی، ج2، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
 ابن ابی‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور، محمد بن علی بن ابراهیم احسائی (1403ق)، عوالی اللئالی العزیزیۀ فی الاحادیث الدینیۀ، ج1، قم: انتشارات سیدالشهداء.
 انصاری، مرتضی (1350ش)، المکاسب، ج1، تقریر سید محمد کلانتر، تهران: نشر مرتضی.
حر عاملی (1412ق). وسایل الشیعۀ، ج18، بیروت: مؤسسه آل‌‌‌‌‌‌‌‌البیت لإحیاء التراث.
 حسینی مراغی، سید میر عبدالفتاح (1418ق)، العناوین، ج2، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
 حلی، حسین (1384)، بحوث فقهیه، تقریر عزیزالدین بحرالعلوم، بیروت: دار الزهراء.
 خمینی (ره)، امام روح‌‌‌‌‌‌‌‌الله (1403ق)، تحریر الوسیلۀ، ج1-2، قم: جامعه مدرسین حوزه
علمیه قم.
 خویی، ابوالقاسم (1412ق)، مصباح الفقاهۀ فی المعاملات، تقریر میرزا محمدعلی توحیدی، ج1، بیروت: دار الهادی.
 دستباز، هادی (1372)، اصول و کلیات بیمه‌‌‌‌‌‌‌‌های اشخاص، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول.
 صالح‌‌‌‌‌‌‌‌آبادی، علی (1381ش)، «امکان‌‌‌‌‌‌‌‌سنجی راه‌‌‌‌‌‌‌‌اندازی بازار آتی سهام شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌های پذیرفته‌‌‌‌‌‌‌‌شده در بورس اوراق بهادار تهران؛ با تأکید بر مسائل شرعی و نیازمندی‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار سهام». پایان‌‌‌‌‌‌‌‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق(ع).
 عرفانی، توفیق (1371ش)، قرارداد بیمه در حقوق اسلام و ایران، تهران: کیهان.
 مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار، ج2، بیروت: مؤسسه الوفاء.
 نراقی، احمد بن محمد مهدی (1375)، عوائد الایام، قم: تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
 
 Canadian Council of Insurance Regulators (1999), "Comparative Study of Individual Variable Insurance Contracts (Segregated Funds) and Mutual Funds", Ontario: Canadian Council of Insurance Regulators.
 Cheveldayoff, Wayne (2006), "Segregated Funds Provide RRSP Investors Peace of Mind for a Price", Online: www.cp.org, Jan 1.
 Hardy, Marry (2003), "Investment Guarantees; modeling and Risk Management for Equity- Linked Life Insurance", New Jersey: John Wiley & Sons Inc.
 Hochreiter, Roland & Others (2005), "Designing and managing unit-linked life insurance contracts with guarantees", Elsevier Science.
 Rejda, George E. (2001), Principles of Risk Management and Insurance, NewYork: Addison-Wesley.
 Swiss Re. (2003), "Unit-linked life insurance in Western Europe: regaining momentum?" Sigma, No.3.
 Young, Kathleen C. (2004), "Mutual Fund and Segregated Fund Flowthrough Tax Rules: Resolving the Inconsistencies", Canadian Tax Journal, Vol.52, No.3.
مطالعات اقتصاد اسلامی
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
آبان 1387
صفحه 43-75