مطالعات اقتصاد اسلامی

اخلاق در بانکداری اسلامی با تأکید بر نظریه اطلاعات نامتقارن: کاربست بازی‌های بیزین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری تخصصی رشته علوم اقتصادی پردیس بین المللی ارس دانشگاه تهران.

2 دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران.

3 عضو هیأت علمی وابسته/ مهمان در پردیس بین المللی ارس دانشگاه تهران

چکیده

 اصول اخلاقی در اسلام مبتنی بر آموزه‌های دینی و ارزش‌های اسلامی می‌باشد. تبعیت از این اصول در بانکداری اسلامی می‌تواند الگوهای رفتاری را ارتقا داده و تعامل بانک‌ها با یکدیگر و یا با سازمان‌های دیگر، مشتریان و کارکنان را بهبود ببخشد. بانکداری اسلامی با معرفی محصولات و منابع جدید و هم‌چنین ایدئولوژی متفاوت چالش‌هایی را در محیط رقابتی بانکداری به وجود آورده‌ است. بانکداری اسلامی در بازار بین‌المللی بانکداری نیز گسترش چشم‌گیری داشته است. این مقاله مسئله اطلاعات نامتقارن در بانکداری را از منظر اقتصاد اسلامی مورد بررسی قرار می‌دهد و رابطه بین متقاضیان تسهیلات و بانک را در قالب یک بازی پویای مبتنی بر اطلاعات ناقص مدل‌سازی می‌کند. مقاله حاضر با مطرح ساختن مخاطرات عمده در محصولات بانکداری اسلامی به اهمیت  مقررات و کدهای اخلاقی اشاره می‌کند. به لحاظ شکل و ساختار متفاوت بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری در بانکداری اسلامی، لزوم توجه به مشکلات ناشی از کژگزینی و کژمنشی ضروری می‌نماید. پایبندی افراد به اصول اخلاق اسلامی می‌تواند از آثار سوء کژگزینی و کژمنشی جلوگیری نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Ethics in Islamic Banking with Emphasis on the Theory of Asymmetric Information: Application of Bayesian Games

نویسندگان [English]

  • Reza Mohammadpour 1
  • Ghahraman Abdoli 2
  • Mohsen Mehrara 3

1 Ph.D Student in Economics at Aras International Campus, University of Tehran

2 Associate Professor, Faculty of Economics, University of Tehran.

3 Professor, Faculty of Economics, University of Tehran.

چکیده [English]

Ethics in Islam are based on Islamic norms. Adherence to these principles can promote behavioral patterns in Islamic banking and improve interaction of banks with each other or with other organizations, clients, and employees. Islamic banking introduces new products and resources and also a different ideology which create challenges in the competitive environment of banking. Besides, Islamic banking has expanded dramatically in the international banking market. This paper studies the problem of asymmetric information in banking from the perspective of Islamic Economics and does modeling the relationship between the lending applicant and the bank in the form of a dynamic game of incomplete information. This study discusses the major risks in Islamic banking products and points out the importance of regulations and ethical codes. It is necessary to consider problems arising from adverse selection and moral hazard due to the different structure of Islamic banks and financial institutions. Adherence to the principles of Islamic ethics can prevent the negative effects of adverse selection and moral hazard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • asymmetric information
  • Banking
  • ethics
  • Islamic Economics
  • Game Theory
بهاروندی، احمد‌، احمدی حاجی­آبادی، سید­روح­الله‌ (1391)،‌ خطر اخلاقی و ارائه الگوی کاربردی کاهش آن در عقود مشارکتی، دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران، دوره 9، شماره 17، صص: 59-85.
حسین­زاده بحرینی، محمدحسین (1387)، فرآیند تأمین سرمایه مالی (finance) پروژه­های سرمایه­گذاری توسط بانک­ها و مؤسسات مالی، همایش اقتصاد اسلامی و توسعه، دانشگاه فردوسی مشهد.
URL: http://confbank.um.ac.ir/modules/conf_display/conferences/eghtesad/docs/p2.DOC  (دسترسی در 18 بهمن 1393)
خلیلی­عراقی، منصور‌، عبدلی، قهرمان‌ (1384)، مشکل اطلاعات نامتقارن در کالاهای اعتباری و نقش آموزه­های دینی در آن، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال پنجم، شماره سوم، صص: 111-130.
عبدلی، قهرمان‌ (1392). نظریه بازی‌ها و کاربردهای آن (بازی‌های اطلاعات ناقص، تکاملی و همکارانه)، تهران: انتشارات سمت.
عیوضلو، حسین‌، قلیچ، وهاب‌ (1394)، بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی (ضوابط اخلاقی و تدابیر ساختاری)، تهران: انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
قوامی، سیدحسن‌ (1390)، رویکردی نوین در بانکداری اسلامی (انطباق نظریه بازی­ها در عقود مشارکتی)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (7).
محمدپور، رضا‌ (1393)، تأثیر اطلاعات نامتقارن بر رفتار اعتباری بانک­ها و انعکاس آن در بخش واقعی، پایان­نامه کارشناسی­ رشد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه اورمیه.
منذر قحف، محمد‌ (1385)، مسائل کنونی پول، بانک و مشارکت در شرکت‌ها، ترجمه غلامرضا مصباحی­ مقدم، تهران: دانشگاه امام صادق (7)‌.
Abdul Rahman, Abdul Rahim. (2007), Islamic Microfinance: A Missing Component in Islamic Banking. Kyoto Bulletin of Islamic Area Studies, Vol. 1, No. 2, pp. 38-53.
Ahmed, Habib. (2002), Incentive-Compatible Profit-Sharing Contracts: A Theoretical Treatment, in Iqbal, Munawar, Llewellyn, David T., Islamic Banking and Finance: New Perspectives on Profit-Sharing and Risk, Cheltenham: Edward Elgar, UK, pp. 40-56.
Ahmed, Mahmood. (2006), Practice of Mudaraba and Musharaka in Islamic Banking. Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, Vol. 2, No. 1, pp. 59-86.
Akerlof, George. A. (1970), The Market for “Lemons”: Quality Uncertainty and the Market Mechanism. Quaterly Journal of Economics, Vol. 84, No. 3, pp. 488-500.
Akyol, M. (2010), Türkiye'de Bankacılık Sektöründe Asimetrik Bilgi Sorunu Ve Kredi Tayınlaması Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye.
Ali, S. S. (2007), Financial Distress and Bank Failure: Lessons from Closure of Ihlas Finans in Turkey. Islamic Economic Studies, Vol. 14, No. 1 & 2, pp. 1-52.
Allen, Franklin., Morris, Stephen. (1998), Finance Applications of Game Theory. Center for Financial Institutions Working Papers 98-23, Wharton School Center for Financial Institutions, University of Pennsylvania.
Ashraf, S.Husain; Alizadeh Giashi, Ali. (2011), Islamic banking in Iran-progress and challenging. Kuwait Chapter of Arabian Journal of Business and Management Review, Vol. 1, No. 2, pp. 31-44.
Chapra, M. Umer. (2000), The Future of Economics: An Islamic Perspective. Leicester, UK: The Islamic Foundation.
Dar, Humayon A. and Presley, John R. (2000). Lack of profit loss sharing in Islamic finance: management and control imbalances. International Journal of Islamic Financial Services, Vol. 2, No. 2, pp. 1-16.
Farrell, Joseph., Rabin, Matthew. (1996). Cheap Talk, Journal of Economic Perspective. Vol. 10, pp. 103-118.
Gibbons, Robert. (1992), Game Theory for Applied Economists. Princeton: Princeton University Press.
Khalil, Abdel-Fattah A.A., Rickwood, Colin., Murinde, Victor. (2002), Evidence on Agency-Contractual Problems in Mudarabah Financing Operations by Islamic Banks, in Iqbal, Munawar., Llewellyn, David T., Islamic Banking and Finance: New Perspectives on Profit-Sharing and Risk, Cheltenham: Edward Elgar, UK, pp. 57-94.
Khan, Waqar Masood. (1984); Towards an Interest Free Islamic Economic System: A Theoretical Analysis of Prohibiting Debt Financing. Ph.D dissertation, Boston University.
Kuran, Timur. (2004), Islam and Mammon: The Economic Predicaments of Islamism. Princeton University Press.
Mishkin, F. S. (2004), Policy Remedies for Conflicts of Interest in the Financial System in Macroeconomics. Monetary Policy and Financial Stability: A Festschrift for Charles Freedman (Bank of Canada: Ottawa, 2004), pp. 217-240‎.
URL: www.bankofcanada.ca/wp-content/uploads/2010/09/remedies.pdf (Accessed in: 5 Nov 2013)
Rasmusen, Eric. (2006), Games and Information: An Introduction to Game Theory, Fourth Edition. Oxford: Wiley-Blackwell
Sarker, Mohammed Abdul Awwal. (1999), Islamic Business Contracts, Agency Problem and the Theory of the Islamic Firm. International Journal of Islamic Financial Services, Vol. 1, No. 2, pp. 1-15.
Spence, Michael. (1973), Job Market Signaling. Quaterly Journal of Economics, Vol. 87, No. 3, pp. 355-374.
Stiglitz, Joseph. E., Weiss, A. (1981), Credit Rationing in Markets with Imperfect Information. American Economic Review, Vol.71, No. 3. pp. 393-410.
Tarı, R., Yiğitbaş, B. Ş., Kurt, S. (2012), Asimetrik Bilgi, Banka Kredileri ve Reel Sektör Arasındaki İlişkilerin Ampirik Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, Vol. 11, No. 4, 1248-1274.
مطالعات اقتصاد اسلامی
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19
آبان 1396
صفحه 139-160