نویسندگان

• اسداله فرزین وش ¹
• محمدتقی محبی ²

¹ دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران

² دانشجوی دکترای علوم اقتصادی، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

بر‌‌ اساس نظریه‌های اقتصادی، یکی از مهمترین دلائل شکست بازار «عدم تقارن اطلاعات» است. معمولاً اطلاعات تولیدکننده نسبت به کیفیت یک کالا، بیشتر از مصرف‌کننده است. همانطوری که اطلاعات کارگر نسبت به میزان مهارت و کارآمدی خویش به مراتب بیشتر از کارفرما است، که این موارد موجب ناکارآمدی بازار می­شود. به همین جهت در ادبیات اقتصادی متعارف به ویژه در اندیشه‌های اقتصادی مکتب نئوکلاسیک، تدابیری اتخاذ شده است تا از بروز شکست بازار پیش‌گیری شود که در مباحث مربوط به «اقتصاد اطلاعات» و «نظریه قرارداد» مورد بحث قرار می‌گیرد.
در مکتب اقتصادی اسلام نیز ابعاد فقهی- حقوقی عقود معاملات، بیانگر تاکید ویژه این مکتب به اصل تقارن اطلاعات در مبادلات است و برای پیش‌گیری از بروز اطلاعات نامتقارن در بازار، راهکارهای دقیقی طراحی شده است تا حتی الامکان اطلاعات در بازار از شفافیت و تقارن لازم برخوردار باشد. به همین جهت طرفین قرارداد قبل از انعقاد عقد باید از «مجموعه اطلاعات» لازم نسبت به آن معامله برخوردار باشند تا معامله به شکل صحیح انجام شود. از جمله مواردی که در عقود معاملات به عنوان یکی از عناصر ضروری مجموعه اطلاعات به حساب می­آید «عنصر زمان» است. در این مقاله نشان داده شده است که عنصر زمان در بسیاری از معاملات، به عنوان یکی از ارکان عقد معامله و یکی از عوامل کارآیی بازار مسلمین به حساب آمده است تا جایی که عدم شفافیت عنصر زمان، موجب بطلان عقد و شکست بازار خواهد شد. در واقع می­توان ادعا کرد که عنصر زمان به عنوان یکی از عوامل موثر در تقارن اطلاعات، بیانگر دیدگاه مترقی مکتب اقتصادی اسلام است که در هیچ‌یک از دیگر مکاتب اقتصادی متعارف، چنین برخورد فعالانه­ای با عنصر زمان به عنوان یکی از عناصر موثر در اقتصاد اطلاعات دیده نشده است. لذا کارآیی بازار مسلمین در چارچوب موازین اخلاقی محقق می‌شود و از هرگونه ضرری جلوگیری شده است.

کلیدواژه‌ها

• عنصر زمان
• کارآیی
• تقارن اطلاعات
• شکست بازار
• نظریه قرارداد

عنوان مقاله [English]

The Role of Time in Muslims’ Market Efficiency

نویسندگان [English]

• Asadollah Farzinvash ¹
• Mohammad Taqi Mohebi ²

چکیده [English]

 
Economic theories consider asymmetric information as a major factor of market failure. Usually the producer has more information about the production quality than the consumer, very much like laborers’ more information in regard to their skill and efficiency as compared to their employers. Thus, in the conventional economic literature especially in neoclassical economic thought, measures have been taken to prevent market failure. This is discussed in the fields of "Economics of Information" and "Contract Theory".
In the Islamic School of Economics, therefore, various jurisprudential issues related to contracts are included, which prove the important role of the principle of symmetric information in that area, with its pertinent strategies formulated to provide accurate information for the market. Consequently, the contractors should be in touch with the necessary amount of information about the transaction to guarantee a sound and safe one. One of the main components of information is "time".
This paper shows the pivotal status of time that can result in Muslims’ market efficiency so much so that its absence can cause the cancelation of the contract and market failure. In fact one could assert that "time" as an effective factor in symmetric information, indicates the high status of Islamic economics view which is highly neglected in other economic schools. Muslims’ market efficiency is therefore achieved within ethical norms and avoids any kind of efficiency loss or market failure.

کلیدواژه‌ها [English]

• time element
• Efficiency
• symmetric information
• market failure
• contract theory