نویسندگان

• محمد جواد شریف زاده ¹
• الیاس نادران ²

¹ دانشجوی دکترای علوم اقتصادی دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران

² دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران

چکیده

مقاله حاضر می­کوشد به این سؤال مهم پاسخ دهد که حقوق قراردادها در اسلام چه تاثیری بر هزینه­های مبادله داشت؟ رویکرد اولی که در پاسخ به این سؤال دنبال شده است رویکرد تاریخی است. در این رویکرد وضعیت حقوق قراردادها در شمال شبه جزیره عربی در روزگار پیش و پس از ظهور اسلام مقایسه شده است. رویکرد دوم مقاله رویکردی تحلیلی است. در این رویکرد نقش تعالیم حقوقی اسلام در پر کردن شکاف­های موجود در قراردادهای ناقص تبیین شده است. بدین منظور نشان داده­ایم که چگونه بخش مهمی از قواعد فقه و ضوابط حاکم بر عقود معین می­توانست کارکرد «قواعد مفروض» را به انجام برساند. به علاوه در بخش دیگری از مقاله به تفصیل نقش آموزه­های حقوقی اسلام در مقررات­گذاری بر قراردادها توضیح داده شده است. بر این اساس ممنوعیت برخی روش­های مبادله رایج در عصر جاهلی را می­توان از مصادیق مقررات­گذاری اسلام بر قراردادها به شمار آورد. به هر تقدیر رویکردهای مذکور نشان می­دهد که با تکیه بر شواهد تاریخی و حقوقی موجود نمی­توان این فرضیه را که «تعالیم حقوقی اسلام در حوزه حقوق قراردادها هزینه­های مبادله را کاهش نمی­داد» پذیرفت.

کلیدواژه‌ها

• حقوق و اقتصاد
• هزینه¬های مبادله
• حقوق قراردادها در اسلام
• قواعد مفروض
• مقررات¬گذاری بر قراردادها
• تاریخ شبه جزیره عربستان

عنوان مقاله [English]

Transaction Costs, Default Rules and Regulating Contracts in Islam: An Introduction to Economic Analysis of Islamic Contract Law

نویسندگان [English]

• Mohammad Javad Sharifzadeh ¹
• Elyas Naderan ²

¹

²

چکیده [English]

In this paper this question is tried to be answered: How did the Islamic Contract Law
affect transaction costs? Our first approach for answering this question is a historical
approach which compares the prevailing contract laws in the Northern Arabian
Peninsula before and after the dawn of Islam. In the second approach which is an
analytical approach we explained the role of Islamic legal teachings in filling the
gaps of incomplete contracts. For this reason we explained how the Islamic
jurisprudential rules could fulfill the mission of the default rules. Also, by referring
to the informational problems we described how the Islamic teachings had regulated
contracts. We studied the prohibition of some contractual forms that privileged in
the pre-Islamic era as an obvious example of Islamic regulation of contracts. The
findings of the paper show that we cannot accept the hypothesis that asserts:
\"Islamic Contract Law did not decrease the transaction costs.\"

کلیدواژه‌ها [English]

• law and economics
• Transaction Costs
• Islamic contract law
• default rules
• contract regulation
• history of Arabian Peninsula