تحلیل نحوه مواجهه با آثار خارجی منفی از منظر اقتصاد اسلامی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، دانشگاه امام صادق (ع)

2 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی ، دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

آثار خارجی منفی به عنوان یکی از عوامل مهم و موثر در تغییر رفاه افراد جامعه و نتایجی که با خود به بار می‏آورند موضوعی مهم در علم اقتصاد و بالتبع اقتصاد اسلامی است. از مهمترین پیامدهای قابل مطالعه اینگونه آثار، تخریب محیط زیست و نابودی منابع طبیعی می‏باشد. بشرِ امروز که پی به اهمیت بیش از پیش محیط زیستِ خود برده است، در تلاش برای حل مشکلات ناشی از سوءاستفاده‏های انجام شده از طبیعت بوده و سعی در ارائه راه‏کارهای مناسب دارد. در این مقاله با تمرکز بر تکالیف انسان و دولت اسلامی در برابر محیط زیست، با استفاده از آیات و روایات و منابع فقهی و تفسیری، چارچوبی از نحوه بهره‏برداری بشر از منابع طبیعی ارائه گردیده است. پس از تشریح دیدگاه علم اقتصاد در برابر حل مسأله آثار خارجی و شکست‏هایی که برخی از این روش‏ها با آن مواجهند و نیز با توجه به چارچوب پیش‏گفته، وظایف و سیاستگذاری‏هایی کاربردی راجع به وظیفه مسلمانان و دولت اسلامی برای مواجهه با چنین مشکلاتی ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Confronting the Negative Externalities from the Islamic Economics Point of View

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Mesbahi Mogadam 1
  • Mohammad Javad Rezaei 2
  • Mahdi Movahedi Beknazar 2

چکیده [English]

The negative externalities as one the important and effective factors that affect the
welfare of the society and because of their consequences, have always been from the
important topics in economics and hence Islamic economics. One of the most
important results of these negative externalities is the damage they will have for the
environment and natural resources. The human being has understood the high
importance of its environment and so has tried to solve the problems that arises from
the misuse of the environment and provide acceptable solutions.
This paper tries to emphasize the obligation of Muslims and Islamic government
toward the environment and for this sake, makes use of Quranic verses, the
traditionn, Fighi sources to provide a framework for the correct way of using the
natural sources in this world. In additions, it tries to shed some lights on the views of
traditional economics in confronting the problem of negative externalities and after
that, provides some practical implications for Muslims and Islamic government to
solve the difficulty of externalities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the negative externalities
  • Islam and environment
  • the public sector economics
  • the rule of AL-ZARAR
  • Regulation